Chamonix wita

Alpejskich kurortów ciąg dalszy – ponownie w kulinarnej odsłonie. Francuski Chamonix wabi turystów nie tylko słynnym szczytem Mont Blanc. Miejscowa kuchnia, bazująca na apetycznych daniach z sera i ziemniaków, zadowoli niejednego łasucha.

Położony w Górnej Sabaudii, w regionie Rodan-Alpy, Chamonix jest jedną z najpopularniejszych miejscowości turystycznych we Francji – zwłaszcza w sezonie zimowym. To najstarszy francuski ośrodek narciarski i bodaj najsłynniejsza stacja alpejska. Za sprawą słynnego Mont Blanc bywa nazywany stolicą światowego alpinizmu, skialpinizmu i rozmaitych sportów ekstremalnych. Wśród lokalnych atrakcji turystycznych znajdziemy m.in. muzeum alpinistyczne, a także trasy idealne dla pieszych wędrówek i kolarstwa górskiego. W kwestii narciarstwa – rzecz jasna – pakiet całkiem spory. Najlepsze trasy i wyciągi oferuje łączony ośrodek narciarski Le Brévent – La Flégère, gdzie znajdziemy także tereny do freeride’u. Oprócz tego mamy do wyboru m.in.: przeznaczony dla początkujących narciarzy Les Planards, idealny dla rodzin z dziećmi Les Houches oraz wersję zdecydowanie dla zawodowców – Les Grands-Montets. Szaleństwo na stoku gwarantowane, podobnie – malownicze widoki słynnego Mont Blanc. Oprócz najwyższego szczytu Alp, Chamonix dysponuje także najwyżej położoną kolejką linową na świecie, dowożącą turystów na sam szczyt Aiguille du Midi (3842 m n.p.m.). Równie spektakularne wrażenia oferuje kolejka linowa Planpraz (2000 m n.p.m.), która zawiesie nas na górę Le Brévent. Na szczycie znajduje się obowiązkowa atrakcja dla kulinarnych turystów – restauracja Le Panoramic. Oprócz malowniczych widoków roztaczających się z restauracyjnego tarasu, odnajdziemy tu także całą gamę sabaudzkich smakowitości.
Kuchnia Górnej Sabaudii to przede wszystkim dwa produkty – ser i ziemniaki – oraz trzy bazujące na nich potrawy: fondue, raclette oraz tartiflette. Fondue jest daniem rdzennie szwajcarskim, lecz popularnym w całym regionie alpejskim. W wersji klasycznej oznacza kawałki pieczywa, maczane w gorącej masie serowej z dodatkiem białego wina i przypraw. Fondue sabaudzkie tworzą zwykle dwa gatunki sera: emmentaler i beaufort, choć można wykorzystać także inne odmiany (np. gruyère, comté czy reblochon). Masę przygotowuje się na bazie podgrzanej mieszanki białego wina i wiśniowego likieru Kirch. Całość należy zagęścić odrobiną mąki ziemniaczanej i doprawić pieprzem, czosnkiem oraz gałką muszkatołową. Potrawę podaje się i spożywa prosto ze specjalnego naczynia, tzw. „caquelon”. W Chamonix zjemy także czekoladową oraz mięsną wersję fondue – tzw. fondue bourguignonne (zamiast masy serowej mamy tu olej, w którym smaży się nabite na szpadki kawałki zamarynowanej wołowiny lub wieprzowiny).
Raclette to nazwa produkowanego w Szwajcarii gatunku sera, a zarazem potrawy chętnie spożywanej przez sabaudzkich „górali”. Nazwa dania pochodzi od słowa racler („zdrapywać”), które sugeruje sposób spożycia – raclette tworzy bowiem pokaźny kawał sera, który należy roztopić na specjalnej patelni grillowej, a następnie „zdrapać” teflonową łopatką. Roztopioną masą okrasza się ugotowane w łupinach ziemniaki, a całość serwuje z dodatkiem np. korniszonów, marynowanych cebulek i podsuszanych wędlin. 
W Chamonix z pewnością zjemy także tartiflette – rodzaj zapiekanki z pokrojonych w plastry ziemniaków i kawałków boczku, pokrytych pokaźną warstwą sera i śmietanowego sosu. W przeciwieństwie do fondue i raclette, jest to danie wywodzące się bezpośrednio z francuskiej Górnej Sabaudii. Do jego przyrządzenia stosuje się odmianę alpejskiego sera reblochon – miękkiego, o lekko orzechowym smaku. Nazwa potrawy pochodzi od gatunku sabaudzkich ziemniaków tartifles. Uwaga – tartiflette smakuje, ale i tuczy. Po tak sutym obiedzie trzeba będzie porządnie popracować na stoku. Tym bardziej, gdy pokusimy się także typowe sabaudzkie desery: jagodową tartę (tarte aux myrtilles), biszkopt (gâteau de Savoie) czy lokalną odmianę pączków (bugnes)
Fondue, raclette i tartiflette to nie jedyne sabaudzkie dania na bazie ziemniaków i sera. Ciekawą potrawą, a zarazem lokalną specjalnością, jest także farcement (inaczej: farçon). To danie z tartych ziemniaków, suszonych śliwek i rodzynek, cebuli oraz śmietany. Wszystkie składniki miesza się i umieszcza w wyłożonej plastrami boczku formie o kształcie „wiaderka”. Potrawę należy gotować przez ok. 3-4 godz. w naczyniu wypełnionym wodą, a następnie serwować pokrojoną w plastry. W kwestii dań na bazie sera warto natomiast wymienić croûte au fromage, bo z pewnością znajdzie się w menu wybranych restauracji w Chamonix. W dosłownym tłumaczeniu croûte znaczy „skórka” (np. chleba). Jako potrawa oznacza z kolei rodzaj przyrumienionych w piekarniku tostów z wymoczonych w białym winie kromek, pokrytych tartym serem i rozmaitymi dodatkami (np. boczkiem, szynką czy sadzonym jajkiem), doprawionych czosnkiem i gałką muszkatołową.
Pobyt w Górnej Sabaudii wbrew pozorom nie oznacza przymusowej „diety” serowo-ziemniaczanej. Tradycyjną potrawą regionu jest także fricassée de caïon – duszona potrawka z marynowanej wieprzowiny. W kwestii miejscowych wędlin warto polecić diots, czyli wieprzowe kiełbaski doprawione gałką muszkatołową (tradycyjnie gotowane w białym lub czerwonym winie, z dodatkiem cebuli). Wśród lokalnych specjałów rybnych znajdziemy natomiast dania na bazie miejscowych gatunków: żyjącej w alpejskich jeziorach siei, a także okonia i pstrąga górskiego. 
Szalejąc na nartach w Chamonix, nie sposób nie skorzystać z okazji, by skosztować doskonałych win sabaudzkich. Regionalne apelacje (tzw. AOC, czyli rejony uprawy poddane ścisłej kontroli jakości) zlokalizowane są w czterech dystryktach: Savoie, Haute-Savoie, Ain oraz Isère. Wśród win białych możemy wybrać m.in. Chignin, Crépy czy Roussette de Savoie. Spomiędzy win czerwonych – np. Mondeuse Noire.
Powyższy spis specjałów i trunków to jedna z wielu atrakcji zimowej stolicy Alp – malowniczego Chamonix. Regionalna kuchnia Górnej Sabaudii, z aromatycznymi i treściwymi potrawami na bazie sera czy ziemniaków, powinna zaspokoić kulinarne potrzeby nawet najwybredniejszych polskich narciarzy. Zatem jedźcie i jedzcie – póki zima trwa ;)

Zdjęcie na stronie głównej: Simo Räsänen, Wikimedia Commons, CC-BY-SA 3.0

< sierpień 2012 >
Pn Wt Śr Cz Pi Sb Nd
30 31 1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31 1 2